Hamilelikte Rh Uyuşmazlığı

RH UYUŞMAZLIĞI

Her insan genetik olarak ya Rh pozitif (Baskın Rh etmeni) veya negatiftir (Rh etmeni yoktur)­. Tüm gebelere erken  süreçte kan grubu ve Rh etmeni tayi­ni yapılmakta­dır­­.  Rh (+) ise (% 85'i öyledir) veya hem eşi hem kendisi Rh (-) ise sorun bulun­maz­. Fakat kendisi Rh (-) kana sahip olan ve eşi Rh (+) gebe kadın ise Rh uyuşmazlığı problemlerine adaydır­­.  Gebeliği dikkate, tıbbi müşaha­de altın­da izlenmelidir­­.

Anneni­zin çocuk doğurduğu süreçte Rh uyuşmazlığı sorunu henüz çözülmemişti­. Fakat birçok tıbbi ilerleme sayesinde, bu sebepten  ötürü çocuğunuzu yitirme kaygılarınız yersizdir­­.

Hepsin den  evvel bu ilk gebeliğinizse, bebeğiniz için hemen  hiç tehlike bulun­maz­. Sorun, etmeni­ni babasın­dan kalıtımla almış bebeğin doğumu esnasın­da (düşük veya kürtaj esnasın­da da ola­bilir) Rh (+) kanın, Rh (-) olan annenin dolaşım sistemine girmesiyle başlamaktadır­­.  Annenin bağışıklık sistemi bu "yabancı" maddeye karşı antikor teşkil eder­. Bu antikorlar bir başka Rh (+) bebeğe gebe kalana dek zararsızdır­­.  Böyle bir durumda antikorlar plasentayı geçerek bebeğin alyuvarlarına dek zararsızdır­­.  Böyle durumda antikorlar plasentayı geçerek bebeğin alyuvarlarına (kırmızı kan hücrelerine) saldırırlar ve bebekte, annenin antikor düzeyi yüksek ise ciddi kansızlığa yol açarlar­. İlk hamilelikte bu antikorlar çok ender haller­de olur, bunun için plasentadan bebeğin kanı­nın geriye doğru annenin kan dolaşımına girme­si gerekiyor­.

Günümüzde Rh uyuşmazlığın­da bebeği korumanın yolu, Rh antikorları oluşmasını önlemektir­­. 28 haftada karın­da antikor olmayan Rh (-) kana sahip anne adayına bir doz Rh immünglobülin verilmekte­dir­­. Bebek Rh (+) ise, ikinci doz doğumdan 72 saat sonra verilmekte­dir­­. (Bu doz aşı düşük, kürtaj, amniyosentez veya hamilelikte kanama olursa da yapılmakta­dır­­.)

Testler gebe kadın­da daha öncesin­den  Rh antikorları geliştiği­ni gösteriyorsa bebeğin kan grubunu belirtmek amacı ile amniyosentez yapıla­bilir­­. Bebek Rh (+) ise, yani anneyle uyuşmuyorsa annedeki antikor seviye­leri düzenli şekil­de ölçülür­. Düzeyleri tehlikeli ölçüde yükselirse, bebeğin vaziyeti­ni değerlendirmek amacı ile testler yapılmakta­dır­­.  Bebeğin durumu tehlikedeyse, Rh (-) kan nakli gerekebilmekte­dir­­. Rh uyuşmazlığı ciddiyse ki nadirdir, bebek rahim içindeyken  kan nakli yapılmakta­dır­­.  Genel­de doğumdan hemen  sonraya dek beklenebilir­­. Hafif vakalar­da antikor seviye­leri azdır ve kan nakli gerekmez­. Fakat hekimin doğum sonrası gerekli olma ihtimaline karşı tedarikli bulunması gerekir­­.

Rh immünglobülin kullanılışı Rh uyuşmazlığı olan hamilelikler­de kan nakli gerekliliği­ni %1'in altına düşürmüştür­.

İlgili aramalar: hamilelikte kan uyuşmazlığı, gebelikte rh uyuşmazlığı